تاریخچه رزم در ایران، توآ و شاخه های آن
7) كونگ فو توآی ما : سبكی كه توسط علی كوهجانی معرفی شده و دارای چهار مقطع آموزشی است :
- مقطع پایه : خط ِ 1 الی 4 سبك توآ و دریافت شالبند سبز
- مقطع متوسطه : تكنیكهای چهارگانة حیوانات ( عقاب ، ببر ، دُرنا و مار ) و دریافت شالبند قهوه ای
- مقطع پیشرفته : تكنیكهای سلاحهای سرد و دریافت شالبند سیاه
- مقطع عالی : آموزش سه واحد نهایی ِ روانشناسی ِ رزم و درگیری ، فلسفة ذن و مكاتب ِ فلسفی ، جهت ارائة رسالة علمی – تكنیكی و دریافت شالبند سیاه با خط قرمز .
8) كونگ فو توتایما : سبك مبارزه ای كه توسط حیدر بهرامی نژاد معرفی شده و هنرهای آزاد كونگ فو نیز نامیده می شود . در این سبك علاوه بر خط های سبك توآ ، فرم هایی نیز برای هر یك از سلاحهای نونچاكو ، سای ، چوب و شمشیر وجود دارد . همچنین چهار روش مبارزه ای وجود دارد . دو نوع آن ، مبارزات ِ رینگی است كه به كلاس A و B تقسیم می شوند . كلاس A ، مبارزه بشكل كاملاً آزاد است اما در كلاس B ضربه با آرنج ، زانو و پشت دست ممنوع می باشد . دو نوع دیگر ، مبارزه بر روی تشك هستند كه عبارتند از : مایانه كونگ فو و مبارزه با سلاح و هنرهای آزاد .
9) كونگ فو فایتینگ : سبكی رینگی است كه در سال 1988 م توسط محمدباقر مهدی نژاد پایه ریزی و در سال 2001 م رسمیت یافته است . این سبك متشكّل از چهار سیستم مبارزه ای است :
- فول كونگ فو فایتینگ ( مبارزات آماتوری )
- فول كنتاكت كونگ فو فایتینگ ( مبارزة آزاد )
- های كونگ فو فایتینگ ( ضربه فقط به قسمت بالای بدن )
- دابل كونگ فو فایتینگ
همچنین این سبك دارای دفاع شخصی ِ تن به تن و سیستم سلاحهای سرد از قبیل : نونچاكو ، سای ، شمشیر و چوب می باشد.
10) كونگ فو كمپو Kung Fu Kempo : سبكی كه در سال 2000 م توسط علی اسكندری پایه ریزی شده و مركز آن در شهر مقدس مشهد قراردارد .
11) كونگ فو هنجو توآ : هنجو بمعنای « جویندگان خورشید » و سبك جدیدی است كه توسط علی هنرجو ارائه شده است . این سبك شامل : 7 خط كونگ فو توآ ، 3 خط هنجو ، ذات ما ( روش پنج حیوان ) ، ممای ( مبارزة آزاد ) و سلاحهای سای ، شمشیر ، خنجر ، چوب كوتاه و ... می باشد .
12) كیك كونگ فو توآ Kick Kung Fu TOA: سبكی جدیدی كه توسط نصرا... شهسواری معرفی شده است .
13) نیو كونگ فو New Kung Fu : سبكی كه در سال 1991 م توسط استاد محمد تقی معصومی ( متولد 1954 م ) بوجود آمده و در سال 2000 م رسمیت یافته است . این سبك به اختصار I.N.K.O نامیده شده و دارای 15 خط ( فرم ) می باشد . درجات بصورت 7 شالبند رنگی می باشند كه به ترتیب عبارتند از : « سفید ، زرد ، آبی ، سبز ، بنفش ، قهوه ای و مشكی » . بعد از شالبندها نیز دان های دهگانه در نظر گرفته شده اند . جالب اینجاست كه آموزش سلاحهای سرد ، از همان دوران ِ اوّلیة كارآموزی و از شالبند آبی شروع می شوند !
درجات در این سبك به دو صورت است : یكی درجاتی بنام خط و دیگری شالبند كه شخص بعد از دریافت تعداد معلومی از درجات خط ، به دریافت شالبند های مختلف نائل می گردد . مراتب شالبند ها عبارتند از : « شالبند سفید ، سبز ( خط 3 ) ، قهوه ای ( خط 5 ) ، مشكی ( خط 7 ) و قرمز» كه تنها مبتكر سبك آنرا دریافت كرده است . لباس ها در كونگ فو توآ كاملاً سیاه بوده و مسابقات نیز در دو رشتة مبارزه و اجرای فرم انجام می شوند . این سبك امروزه در 22 كشور فعال می باشد و در داخل ایران نیز سبكهای بسیاری بر اساس آن و یا با عنوان ِ مكمل و تكمیل كنندة آن ، روز به روز ظاهر می شوند كه در زیر به تعدادی از آنها اشاره می شود :
1) توآدو TOA Do : سبكی كه در سال 1997 م توسط رضا خوش سرور بنیانگذاری شده و سازمان جهانی آن در كشور امارات متحدة عربی قرار دارد . موارد ِ فنی این سبك دارای سه بخش می باشد : مایانه ( مبارزه ) ، ممای ( فرم ) و توان ما شامل : بدنسازی ، ذن ، سلاحهای سرد ، بونكن ( شكستن اجسام سخت ) ، فنون دفاع شخصی و تكنیكهای پرتابی .
2) سوپر كونگ فو Super Kung Fu : سبكی كه توسط مرتضی حسن خانی ارائه شده است .
3) فری كونگ فو Free Kung Fu : سبكی كه توسط داریوش نظر زاده بنیانگذاری شده و شامل دفاعهای هنر آیكیدو ، انواع مبارزات رینگی آزاد ، زندگی در شرایط سخت و كاربرد انواع سلاحهای سرد از جمله : كارد ، سای ، شمشیر ، پرتاب كارد و جنگ سرنیزه می باشد .
4) فول كونگ فو Full Kung Fu : سبكی كه در سال 2002 م توسط یوسفعلی محمدی معرفی شده و شامل انواع سیستمهای مسابقاتی ، فرم و كاربرد انواع سلاحهای سرد می باشد .
5) كونگ فو پَرتوآ Kung Fu Par TOA : سبكی كه در سال 1987 م توسط برادران شكری قادی ( حشمت ا... ، اصغر و نادر ) پایه گذاری و در سال 2001 م رسمیت یافته است . این سه برادر ، سبك خود را مكمّل سبك كونگ فو توآ نامیده و آن را در سه مرحله ارائه می دهند :
- مرحلة پایه شامل 7 خط ِ كونگ فو توآ و سه خط سلاح سرد ( نونچاكو ، چوكای و تنگادو [دو شمشیر كوتاه ] ) بوده و در این مرحله ، فرد با دریافت 7 شالبند به درجة دانا یك ( شالبند سیاه ) می رسد .
- در مرحلة ذات ما ( پنج حیوان ) ، فرد از درجة دانا 2 تا 6 ارتقاء پیدا می كند . سیستم ذات ما شامل : تكنیكهای پنجگانة مشت دُرنا ، مار ، ببر ، میمون و من توما و نیز آموزش 9 خط ِ سلاح از جمله : سامی ( سای ) ، ریكیما ( شمشیر ) ، كارد ، كن ، تبر ، تلواز و ... می باشد.
- دورة عالی نیز شامل دو مقطع ِ بنیانگذاری و پایانی است كه در مقطع بنیانگذاری ، فرد با ابداع 6 خط تكنیك ، درجات دانا 7 الی 10 را دریافت كرده و شالبند سرخ و طلائی می بندد. در مقطع پایانی نیز ، فرد با ابداع یك خط تكنیك ، درجة دانا 11 و شالبند سرخ و سفید را دریافت كرده و با عنوان ِ استاد بزرگ بازنشسته می شود.
نكتة جالب اینكه در این سبك برای ارتقاء درجه ، افراد می توانند در نوعی سیستم مبارزه ای نیز شركت كرده و بعد از آموزش 17 خط ِ مبارزاتی ، شالبند سیاه دانا یك را دریافت نموده و با آموزش تكنیكهای پیشرفتة مبارزه ای ، درجات خود را افزایش دهند . در كونگ فو پَر توآ مسابقاتی تحت عنوان ِ سلطان رینگهای پر توآ ، با علامت اختصاری P-1 برگزار می شود . این مسابقات در چهار گروه : سبك وزن ، میان وزن ، سنگین وزن و وزن آزاد برگزار می گردند و مبارزین قبل از ورود به مسابقات ، بایستی با شكستن اجسام سخت ، در تست آمادگی جسمانی شركت كنند . برندة این مسابقات باید حداقل 3 امتیاز ِ فنی از حریف جلو باشد . در غیر این صورت ، قانون ِ پای طلائی كه یك دقیقه طول می كشد ، برنده را مشخص خواهد كرد !
6) كونگ فو توآ 21 : سبكی كه توسط سرهنگ احمد سلامی ( متولد 1955 م ) ارائه شده و در سال 2000 م رسمیت یافته است . این سبك تركیبی است از 7 خط كونگ فو توآ و 14 خط ابداعی ِ دیگر و مر كز آن در شهر اورمیه قرار دارد . 90% مربیان این سبك تحصیلات عالیه داشته و ملاك ِ ترفیع ، پس از خط 4 ، راهیابی فرد به مراكز آموزش عالی می باشد . ورزشكاران این سبك را راهدان می نامند .
به هر حال كلِّ این سبك دارای 73000 تكنیك و عكس العمل سازی است و اصول هفتگانة آن عبارتند از : نرمش ، ممای ( فرم ) ، بدنسازی ، سلاحهای سرد ، بونكن ( شكستن اجسام سخت ) ، مایانه ( مبارزه ) و ذات ما ( تمركز ) . در این سبك جمعاً هفت فرم طولانی برای تكنیكهای دست خالی وجود دارد كه خط نامیده می شوند . فرم های استفاده از سلاحها نیز فونكای Funkai نامیده می شوند و عبارتند از : كارد Kard , شمشیر یا رِكیما Rekima , سای Sai Mabatto و سرنیزه یا تونگای Tungai . تكنیكهای مربوط به چوب , نونچاكو , تونفا و تنگادو نیز بصورت نمایشی و بدون فرم تمرین می شوند .
در مورد نامگذاری این سبك نیز عقیده بر این است كه نام اولیة آن باتو Bato بوده كه بعداً به تائو Tao تغییر یافته و بعلت ِ مشابهتِ لفظی با مذهب چینی تائو ، تبدیل به توآ Toa شده است ! همچنین توآ را مخفف ِ جملة انگلیسیِ Time of Opration Animals بمعنای « زمان ِ سیر ِ حركت و عملكرد ِ حیوانات » می دانند !
نقش برجسته یك كماندار سوار از گل پخته دوران اشكانی، موزه دولتی برلین. بلندا 17 سانتی متر
قرن ها بعد و با ورود اسلام در قرن 6 میلادی ، دیانت نیز وارد تربیت بدنی ایران شده و بر غنای آن افزوده شد . لفظ قهرمان به پهلوان تبدیل شده و كشتی ایران باستان نیز كشتی پهلوانی نامیده شد.
از قرن 8 میلادی جرید بازی بوجود آمد . جرید ( جِرِد ) نوعی نیزة چوبی است كه سواركاران در برابر یكدیگر قرار گرفته و آنرا بسوی همدیگر پرتاب می كردند . جرید همان زوبین است كه در زمان هخامنشی بكار می رفت. در این ورزش طرفین حتی سعی در گرفتن ِنیزة حریف در هوا میكردند.
در زمان سلسلة صفویان ، قُپُق اندازی( قاپوق اندازی ) رواج یافت كه همان ورزش قیقاج زدن بود.
با ورود مغول ها به ایران ، مشت زنی ِ مغولی نیز در ایران رواج یافت . كشتی گیران مغولی مبارزاتی با كشتی گیران ایرانی داشته اند كه در تاریخ ثبت شده است . به هر حال ورزش ایران با انواع كشتی های محلی ِآن معروف است كه معروف ترین آنها عبارتند از : باچوخه ، لوچو ، گیله مَردی ، زوران پاتوله ، زوران مچكه و آشیرما.
در مورد وجود ِ سایر ِ هنرهای رزمی در ایران با ابهاماتی روبرو هستیم . عده ای راهب مشهور بودهیدهارما ( تامو ) را ایرانی می دانند ! برخی دیگر هنر رزمی ِ مشهور اندونزیایی و مالزیایی یعنی سیلات ( پِنجاك سیلات ) را دارای ریشة ایرانی می دانند . حتی گفته می شود کلمه Kalame هنر رزمی مسلمانان كشور مالزی توسط یك ایرانی بنام شیخ عبد ا... ( شیخ تجرید ) كه مقیم هندوستان بوده و اسلام را به مالزی برده ، بنیانگذاری شده است . البته با توجه به ارتباط ایران وهندوستان بخصوص در رابطه با هنر یوگا ، امكان ِ صحّت ِ این مطالب وجود دارد ولی چرا در تاریخ ایران از این هنرها نامی آورده نشده است ؟ این مسئله ، باعث پیچیده تر شدن ِ موضوع می شود ! به هر صورت ، امروزه ایران در جهان هنرهای رزمی مهره ای انكار ناپذیر بشمار می آید و روز بروز نیز هنرهای رزمی جدیدی در این كشور پا به عرصة وجود می گذارند.
قدیمی ترین سبک رزمی و نوینی که در ایران تمرین می شود کونگفو توآ نام دارد. البته این هنر تقریبا هیچ ارتباطی با سبکهای کوانگفوی چینی ندارد و بکارگیری لفظ کونگفو در ابتدای نام آن تنها بخاطر تفکیک آن از سبکهای کاراته بوده است و همچنین معروفیت سبکهای چینی و بخصوص بروس لی در زمان ابداع این سبک.
تمدّن ایرانی از تمدن های كهنِ جهان است . تمدن سومر در بین النهرین و در جنوب غرب ایران نخستین تمدن پیشرفتة بشری است . سومریان با اختراع خط میخی نقطة عطفی در تاریخ جهان بوجود آوردند . در بین سومریان نیز مانند سایر تمدن ها ، شكار محرّكی بوده است برای فعالیت بدنی انسانها.
در قرن 7 قبل از میلاد دولت ماد تشكیل شد كه داستان ِ جنگهای طولانی آنها با دولت آشور در تاریخ ثبت است . مادی ها به پرورش اسب پرداخته و ارتشی مسلّح به تیر و كمان و شمشیر بوجود آوردند . در آن زمان نوعی تیر اندازی با كمان معمول بود كه قیقاج زدن نامیده می شد . بدین ترتیب كه یك یا چند دَكَل به ارتفاع 6 متر را در وسط میدانی نصب كرده و بر بالای آن پیاله هایی قرار می دادند . سواركار به سمت ِ دكل می تاخت و همین كه از دكل رد می شد ، به سمت عقب برگشته و در همان حین ِ تاخت ، تیری را از كمان رها می كرد . این ورزش تقریباً شبیه هنر ژاپنی كیوبا بوده است.
هخامنشیان پس از ماد ها حكومت را در دست گرفته و تقویت قوای جسمانی و پرداختن به ورزش رونق گرفت . بگفتة هرودوت نویسندة نامی یونانی ، در آن زمان ایرانیان به فرزندان ِ خود سه چیز را می آموختند : « اسب سواری ، تیر اندازی و راستگویی » . ایرانیان در اسب سواری ، زین و ركاب بكار نمی بردند و در موقع سوارشدن ، بر روی اسب می پریده اند . علاوه بر این سحرخیزی ، شنا ، كشتی ، ارّابه رانی ، كوهنوردی ، پیاده روی ، دو ، مشت زنی ، قیقاج زدن ، زوبین انداختن ( پرتاب ِ نوعی نیزة كوچك ) و چوگان بازی ، جزو عادات ِ آن دورة مردمان ایران باستان بوده است.
كونگ فو توآ Kung Fu TOA معروف ترین سبك رزمی كشورایران است كه كونگ فوی ایرانی نیز نامیده می شود و توسط ابراهیم میرزائی ( متولد 1939 م ) پایه گزاری شده است . ریشة این سبك با ابهامات ِ بسیاری روبروست . گفته می شود میرزائی كه دانشكدة افسری را در واحدِكماندو ئی به اتمام رسانیده بود تا سال 1970 م تقریباً 9 دورة خارجی را در نیروهای مخصوص كشورهای آمریكا ، انگلیس ، فرانسه ، ژاپن ، كره ، لبنان ، اسرائیل و تایوان گذرانیده و در این دوران موفق به اخذ دان 7 افتخاری ِ گوجوریو از ژاپن و دان 4 افتخاری ِ تكواندو از كره شده بود . میرزائی در سال 1970 م كه بعنوان افسر زبدة رِنجِر به معبدی متعلق به استادی بنام لیونگ فو در تایوان اعزام شده بود ، بعد از آموزش سبك كونگ فو كن فو كاراتو ، موفق به اخذ كمربند سیاه ِ خط قرمز از آن مركز شده و در سال 1972 م سبك كونگ فو توآ را از تركیب همین سبك با سبكهای گوجوریو و تكواندو بوجود آورده است . وی آموزش سبك ابداعی اش را بهمراهِ دوره های رنجر ، جنگهای تن به تن و زنده ماندن در شرایط سخت ، از ارتش و دانشكدة افسری آغاز نموده و بصورت عمومی درآورد . گفته می شود میرزائی ، سبك ابداعی اش را در سال 1974 م در كمیتة المپیك لبنان به ثبت رسانیده و همچنین شالبند قرمز خود را به تأیید ِ مركز كونگ فو كن فو كاراتو در تایوان رسانیده است ! همچنین وی در سال 1977 م با ارائة تز خود به دانشكدة مریلند آمریكا ، دو مدرك بین المللی دكترا در زمینة فلسفه و فیزیك و یك پرفسورا با عنوان فیزیولوژی انسان در ابعاد روان را دریافت كرده است !!
به وب سایت دنیای هنرهای رزمی خوش آمدید
Welcome to Razmi1.com
The World Of Martial Arts
Compatible with FireFox , Chrome , Opera
بزودی منتشر خواهد شد:
کتاب اول از سری کتب دوگانه دنیای هنرهای رزمی:
فرهنگ هنرهای رزمی جهان
مولف: محمددهقان
شهادت سالار شهیدان امام حسین (ع) و یاران باوفایش تسلیت باد